Spektrometr i jego przeznaczenie
Analizator fluorescencji rentgenowskiej (XRF), potocznie nazywany spektrometrem, przeznaczony jest do szybkiej i dokładnej identyfikacji i analizy pierwiastków zawartych w próbkach poddawanych badaniu — wykrywa pierwiastki chemiczne od magnezu aż po uran — w zależności od wybranego modelu urządzenia. Model, z którego korzystamy my i nasi Partnerzy to spektrometr ręczny Vanta L, który doskonale sprawdza się przy analizie próbek z katalizatorów samochodowych, zarówno w siedzibie jak i w terenie, gdy chcemy przeprowadzić analizę u Klienta. Wodoodporna, pyłoszczelna i zarazem wyjątkowo odporna konstrukcja, umożliwia wykonywanie zróżnicowanych analiz nawet w surowych warunkach.
Jak to działa?
Badanie spektrometrem skupia się na pomiarze intensywności promieniowania i długości fali emitowanej przez dany pierwiastek po wzbudzeniu go przez promienie rentgena. Przy odpowiedniej kalibracji, wynik pomiaru jest bardzo dokładny i pozwala nam precyzyjnie określić zawartość platyny, palladu i rodu w ceramice.
W sieci partnerskiej DS AUTO korzystamy wyłącznie z produktów firmy Olympus, która jest liderem rynku sprzedaży spektrometrów. Urządzenia te klasyfikowane są jako najlepsze na świecie, a pomiary przez nich wykonywane są bardzo dokładne, a przede wszystkim odbywają się w bardzo krótkim czasie, przez co bezpośrednio wpływają na moc przerobową laboratorium w którym są wykorzystywane.
Dostępne modele urządzenia i metody badań
Aktualnie dostępne modele analizatora XRF Vanta są następujące:
* Seria Vanta M z lampą o anodzie rodowej (Rh)
*Seria Vanta M z lampą o anodzie wolframowej (W)
*Seria Vanta C z lampą o anodzie rodowej (Rh)
*Seria Vanta C z lampą o anodzie wolframowej (W)
*Seria Vanta C z lampą o anodzie srebrnej (Ag)
*Seria Vanta L z lampą o anodzie wolframowej (W) – ten, z którego korzystamy.
Metody dostępne w analizatorze XRF Vanta są następujące:
• Alloy
• Alloy Plus
• Precious Metals
• RoHS
• RoHS Plus
• GeoChem (1 wiązka)
• GeoChem (2 wiązka)
• Car Catalyst
W metodzie Car Catalyst używane są parametry podstawowe specjalnie
skalibrowane pod kątem platyny, palladu i rodu, czyli pierwiastków które znajdziemy w katalizatorach samochodowych.
Wyposażenie zestawu
Spektrometr kupujemy w zestawach wyposażonych we wszystkie komponenty niezbędne do prawidłowej pracy urządzenia. W skrzyni z analizatorem Vanta, znajdziecie następujące elementy:
• Analizator XRF Vanta
• Zasilacz napięcia przemiennego
• Kabel USB (przejściówka z USB A na USB mini B)
• Akumulatory litowo-jonowe (2)
• Dodatkowe okienka (opakowanie: 10 sztuk)
• Napęd USB z dokumentacją produktu
• Karta microSD (w porcie Vanta microSD)
• Próbki kontrolne (w zależności od metody)
• Stacja dokowania
Bezpieczeństwo w używaniu spektrometru ręcznego
Spektrometry XRF są niezawodne i bezpieczne, pod warunkiem, że używamy ich zgodnie z technikami badania i procedurami bezpieczeństwa zalecanymi przez firmę Olympus. Dlaczego to ważne?
Analizatory XRF podczas swej pracy wytwarzają promieniowanie jonizujące. Przedłużająca się ekspozycja i nieumiejętne korzystanie ze spektrometru może spowodować poważne choroby lub obrażenia.
Dlatego właśnie producent w instrukcji urządzenia nieustannie podkreśla, że w związku z tym powinien być używany WYŁĄCZNIE PRZEZ OSOBY PRZESZKOLONE w zakresie poprawnych technik obsługi i posiadające uprawnienia do używania urządzeń, które generują promieniowanie RTG.
Do obowiązków nabywców spektrometrów firmy Olympus należy przestrzeganie instrukcji obsługi oraz zaleceń dotyczących bezpieczeństwa zawartych w instrukcji dołączonej do urządzenia, a także stosowanie zasad dobrej praktyki kontroli promieniowania.
Analizatory XRF mogą być używane wyłącznie przez przeszkolonych, autoryzowanych operatorów, zgodnie z odpowiednimi procedurami zapewniania bezpieczeństwa. W różnych krajach i regionach obowiązują przepisy regulujące korzystanie z promieniowania jonizującego, które wytwarzane jest przez lampy rentgenowskie. W gestii użytkownika urządzenia jest pozyskanie wiedzy na temat reguł i przepisów na swoim terenie działania.
Ważne zasady postępowania ze spektrometrem XRF
Prawidłowe użycie spektrometru wiąże się z przestrzeganiem podstawowych i niezwykle istotnych zasad bezpieczeństwa. Są to m.in. następujące reguły:
*Nigdy nie należy kierować spektrometru w stronę innej osoby.
*Należy wykonywać badań, gdy analizator Vanta jest wycelowany w powietrze.
*Podczas analizy nie należy przytrzymywać próbki w palcach ani w dłoni.
*Podczas badania w obszarze o promieniu co najmniej jednego metra wokół próbki badanej nie powinny znajdować się żadne osoby.
*Należy bezwzględnie przestrzegać ostrzeżeń bezpieczeństwa umieszczonych na przyrządzie oraz w niniejszej instrukcji.
*Instrukcje serwisowe, jeśli mają zastosowanie, są przeznaczone dla
przeszkolonego personelu serwisowego. Aby uniknąć zagrożenia porażeniem prądem elektrycznym, nie należy wykonywać jakichkolwiek prac na urządzeniu bez odpowiednich kwalifikacji.
Spektrometr XRF – czy to urządzenie dla każdego?
Z miesiąca na miesiąc coraz więcej współpracujących z DS AUTO punktów skupu zaopatruje się z naszą pomocą w podręczne spektrometry. Jest to niezawodne urządzenie, które pozwala na szybką analizę zarówno w punkcie skupu jak i w terenie. Ze względu na promieniowanie jonizujące wymaga jednak odpowiedniego przeszkolenia i szczególnej ostrożności. Jak podkreśla producent, spektrometr powinien być używany WYŁĄCZNIE PRZEZ OSOBY PRZESZKOLONE w zakresie poprawnych technik obsługi i posiadające uprawnienia do używania urządzeń, które generują promieniowanie RTG.
Trudność może stanowić nie tylko bezpieczne korzystanie ze spektrometru, ale także prawidłowe przygotowanie próbki do badania, właściwe wykonanie, odczyt wyniku i jego prawidłowa interpretacja.
Gdy w grę wchodzą spore kwoty i reputacja skupu, nie ma mowy o ewentualnych błędach pomiaru. Niestety wciąż zdarza się słyszeć o sytuacjach, gdzie analizę wykonuje się w nieodpowiedni sposób i dokonywane są rażące błędy – np dokonywanie pomiaru przez obudowę czy otwór, brak zmielenia i homogenizacji materiału czy przykładanie analizatora tylko do jednej kostki.
Jesteś zainteresowany nabyciem spektrometru do swojej stacji demontażu lub punktu skupu? Skontaktuj się z Rafałem i zapoznaj ze szczegółami takiego zakupu oraz przeszkolenia – rmichor@unimetalrecycling.pl.