Katalizator to potoczna nazwa używana na określenie konwertera katalitycznego. Początkowo katalizatory montowano wyłącznie w silnikach benzynowych, jednak od jakiegoś czasu ten element układu wydechowego znajdziecie także w dieslach. Jaką rolę odgrywa katalizator w dieslu? Jak jest zbudowany?
Katalizatory od około 30 lat montowane są w układach wydechowych wszystkich silników benzynowych. Ze względu na konieczność sprostania nowoczesnym normom emisji spalin producenci od jakiegoś czasu zmuszeni są także umieszczać katalizatory w silnikach wysokoprężnych – popularnych dieslach. Wszystko po to, aby maksymalnie zredukować zanieczyszczenie powietrza.
Katalizator – ważny element układu wydechowego
Reaktor katalityczny jest jednym z istotnych elementów układu wydechowego. Jego główna rola polega na obniżaniu ilości szkodliwych związków chemicznych powstających podczas pracy silnika. Dzięki temu do atmosfery dostaje się mniej toksycznych spalin, które wpływają między innymi na powstawanie smogu. Oczywiście żeby to było możliwe, katalizator, tak jak cały układ wydechowy, powinien być w dobrym stanie technicznym. W pojazdach montowane są zarówno katalizatory z blokiem ceramicznym, jak i katalizatory z blokiem metalowym. Te drugie należą do droższych, ale przy tym wytrzymalszych.
Jaki katalizator montuje się w dieslu?
W silnikach benzynowych – o zapłonie iskrowym – montowane są katalizatory trójdrożne, nazywane również trójfunkcyjnymi. Katalizatory te spełniają trzy funkcje, redukując tlenki azotu, utleniając węglowodory do wody i dwutlenku węgla oraz tlenek węgla do dwutlenku węgla. Nieco inaczej wyglądają i pracują katalizatory w dieslu ze względu na inny skład spalin, które powstają w trakcie pracy silnika. Diesle wytwarzają niewiele tlenku węgla, za to produkują tlenki azotu, a także cząstki stałe. Tlenki azotu są częściowo redukowane w silniku, ale mimo tego producentów zobligowano do montowania katalizatorów w dieslach, aby nowe auta zjeżdżające z linii mogły spełniać wszystkie obecnie obowiązujące normy czystości spalin. Dodatkowo, często w przypadku diesla katalizator musi być wspomagany przez konwerter z substancją aktywną, na przykład mocznikiem.
Katalizator w dieslu a DPF
Katalizator w dieslu zlokalizowany jest za filtrem cząstek stałych – popularnym DPF-em. Takie umiejscowienie powoduje, że spaliny najpierw przepływają przez filtr cząstek stałych, a następnie trafiają do katalizatora. Czasami oba elementy układu wydechowego montowane są w jednej obudowie przypominającej kształtem metalową puszkę. Zawsze jednak zachowana jest ta kolejność, która wpływa na oczyszczanie spalin.