Konsekwencje wprowadzenia Polskiego Ładu dla przedsiębiorców

Uchwalony niedawno “Polski Ład” wprowadza wiele nowości w przepisach gospodarczych, zwłaszcza w kwestii podatków. Co nas czeka?

Zmiany wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku.

Skorzystać na nich mogą głównie małe przedsiębiorstwa, o niewielkich przychodach. Niestety, tego samego nie można powiedzieć o sektorze średnich przedsiębiorstw. Te firmy mocno odczują skutki podatkowe.

Podstawowa zmiana, która zaistnieje w związku z Polskim Ładem, dotyczy skali podatkowej.

W przypadku firm, które zarabiają najmniej, każdy kto rozlicza się według skali podatkowej, będzie mógł zarobić bez podatku aż 30 000 zł. To oznacza, że rocznie, w kieszeni takiego przedsiębiorcy zostanie 5 100 zł, czyli 17% z tej wartości. Dotychczas, kwota ta wynosiła 3 089 zł. Jest to więc zmiana in plus dla osób, których dochód nie przekroczy wskazanej kwoty, niezależnie czy sytuacja dotyczy przedsiębiorców, pracowników, zleceniobiorców czy emerytów.

Pierwszy, górny próg nowej skali podatkowej wynosi 120 000 zł, przy czym podatek z tej kwoty wynosi 17% minus 5100 zł. Od każdej kwoty, która przekroczy 120 tys., zapłacimy 32%.

Rewolucyjne zmiany w zakresie odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne

Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% -z wyjątkiem osób, które prowadzą działalność gospodarczą, opodatkowaną podatkiem liniowym – zapłacą one 4,9%, lecz nie mniej niż 270,90 zł. Niższa kwota składki zdrowotnej przy podatku liniowym, wynika z tego, że w tej formie opodatkowania, nie mamy do czynienia z kwotą wolną od podatku w wysokości 30 tys. Tu,płacimy podatek od pierwszej zarobionej złotówki. Podobnie gdy rozliczamy się w formie ryczałtu, bądź karty podatkowej.

Co oznacza to w praktyce?

Zarówno emeryt, jak i pracownik czy przedsiębiorca, będzie musiał zapłacić wspomniane powyżej 9% składki zdrowotnej. Niestety, kwota ta niestety nie będzie podlegała odliczeniu od podatku. Dotychczas, składka ta w ogólnym rozrachunku była dla nas neutralna.

Niekorzystna zmiana polega na tym, że nawet emeryt, który nie zapłaci podatku, będzie musiał zapłacić 9% składki zdrowotnej.

Wróćmy jednak do przedsiębiorców.

Zmiany będą dotyczyć także sposobu obliczania podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Dotychczas większość z nas płaciła składkę zdrowotną w stałej comiesięcznej kwocie. Od Nowego Roku:

*W przypadku rozliczenie od dochodu i opodatkowania na Podatkowej Książce Przychodów i Rozchodów/Księdze Handlowej – w zależności czy wybraliśmy skalę podatkową jako formę opodatkowania, czy podatek liniowy, to tak, jak wspomnieliśmy wcześniej, zapłacimy albo 9% albo 4,9% od sumy dochodów. Jednak w obu przypadkach, za każdy miesiąc, będzie to NIE MNIEJ niż 270,90 zł (nawet przy stracie). Będzie to nasz ukryty podatek.

*Jeśli płacimy podatek zryczałtowany, wówczas będziemy płacić stałą kwotę miesięczną, zależną od wysokości przychodu. Przy ryczałcie nie mamy kosztów uzyskania przychodu. Płacimy więc podatek od przychodu. Orientacyjnie, będą to trzy kwoty, orientacyjnie będzie to miesięcznie, zależna od przychodu:

330 zł 550 zł lub 990 zł

Plus – przy ryczałcie znamy wartość maksymalnej stawki na ubezpieczenie zdrowotne – max. zapłacimy 12*990 zł, zależnie od przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw za czwarty kwartał 2021 (dopiero dowiemy się jaka to będzie kwota).

*W przypadku Karty Podatkowej, będzie to stałe 9% od pensji minimalnej – czyli 270,90 zł. Karta podatkowa w 2022 r. będzie tylko dla tych podatników, którzy mają ją  w 2021 roku. To będzie spore ograniczenie.

*Jeśli jesteśmy wspólnikami spółki komandytowej, lub prowadzimy jednoosobową spółkę z.o.o. i dla osób współpracujących, składka będzie stała ok 550 zł. Zależeć to będzie od przeciętnego wynagrodzenia w sektorze średnich przedsiębiorstw z IV kwartału.

Na niekorzyść zmieni się również sytuacja osób pobierających emeryturę lub pracujących na umowie o pracę i prowadzących równolegle działalność gospodarczą, opodatkowaną według skali podatkowej. Dotychczas ZUS albo zakład pracy (zależnie od sytuacji podatnika) rozliczały tzw. ulgę z PITu-2, czyli 1/12 podatku z kwoty wolnej i rozliczano ją z działalności gospodarczej. Ryzyko zrobienia tego niewłaściwie (czyli niewycofania oświadczenia w zakładzie pracy), wiązało się z dopłatą równą 525,12 zł. Od przyszłego roku, kwota ta wynosić będzie 5 100 zł. Warto przyjrzeć się tej kwestii, by uniknąć sporej dopłaty.

W związku z likwidacją możliwości odliczenia składki zdrowotnej, wprowadzono ulgę dla klasy średniej. Dotyczy albo pracowników, albo osób prowadzących działalność według skali podatkowej. Jeśli osiągniemy dochody w granicach 68 412 zł, a 133 692 zł, to możemy skorzystać z tej ulgi, która będzie rekompensować brak odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli nasz dochód będzie mniejszy niż 68 412 zł lub większy niż 133 692 zł to ulga nie będzie nam przysługiwać.

Przekształcenie w spółkę z o.o.?

Przekształcenie w spółkę z o.o. lub założenie nowej spółki z o.o. niestety nie będzie już tak atrakcyjne i nie będzie wiązało się z dotychczasowymi korzyściami.

Od 1 stycznia 2022 roku, zarząd będzie podlegał składkom na ubezpieczenie zdrowotne, czego dotychczas nie było. Nadal nie będziemy w tym przypadku płacić składek ZUS, jednak składka zdrowotna będzie wynosić 9%

I tak:

w I progu, mamy 17% podatku PIT + 9% składki na ubezpieczenie zdrowotne, co razem daje nam 26 % (to więcej niż 19% podatku liniowego i 4,9 % zdrowotnego). Dla większości nie będzie sensu się przekształcać w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Leasingi samochodów

Właściciele spółek cywilnych i jednoosobowych działalności gospodarczych, często kupują samochód prywatnie, nie oddają faktury do księgowania, a po pół roku sprzedają go prywatnie.

Zmiana od 1.01.2022 roku: Przepisy dotyczące dobra ruchomego (chodzi tu oczywiście o samochód) mówią nam, że jeśli samochód jest wykorzystywany w firmie na podstawie umowy leasingu, to w sytuacji gdy nabycie nastąpi do 31.12.2021 roku, obowiązują nas stare przepisy. Wówczas możemy wkupić auto prywatnie i sprzedać je po pół roku.

W przypadku gdy leasing weźmiemy po 1 stycznia 2022 r., to nawet gdy wycofamy samochód z działalności, a jego sprzedaż nastąpi w ciągu 6 lat, od wykupu, to będzie to przychód z działalności gospodarczej (Jeśli sprzedajemy środki trwałe z firmy, to zawsze jest to przychód z działalności). To duża zmiana.

Rozważając skrócenie leasingu, musimy uwzględnić:

-Jeśli jest to leasing z 2018 roku i dotyczy samochodu o wartości przekraczającej 150 000 zł., to tu stosujemy zmianę umowy, która może skutkować zmianą w kosztach;

-Min. okres leasingu nowego samochodu to 24 miesiące. Jeśli skócimy umowę leasingu, aby trwała mniej niż powyższy okres, trzeba będzie korygować dotychczasowe koszty;

Auto służbowe do celów prywatnych

W wielu firmach możliwe jest wykorzystanie przez pracowników samochodów służbowych w celach prywatnych. Rozliczenie takiego samochodu odbywa się na zasadach ryczałtu, a kwota zależna jest od pojemności silnika. Aktualnie, kwestię tą reguluje Art. 12 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dotychczas, wartość nieodpłatnego świadczenia z tytułu wykorzystania służbowego pojazdu do celów prywatnych wynosiła:

*250 zł miesięcznie -przy pojemności silnika do 1600 cm3 oraz

*400 zł miesięcznie – powyżej 1600 cm3;

Wartość ryczałtu stanowiła podstawę do opodatkowania i podlegała składkom ZUS. Od 2022 roku, kwota ryczałtu zależeć będzie nie od pojemności silnika, lecz jego mocy. I tak, stawki pozostają te same, zmienia się wyłącznie warunek:

* 200 zł miesięcznie – przy mocy do 60 kW oraz dla samochodów elektrycznych i napędzanych wodorem;

* 400 zł miesięcznie – w przypadku pozostałych aut;

Amortyzacja nieruchomości mieszkalnych

Jeśli posiadacie nieruchomości mieszkalne, wprowadzone do środków trwałych, czyli mają “OT” do końca 2021 r., to jeszcze w 2022 roku podlegają one amortyzacji.

Rzecz dotyczy budynków w których prowadzimy działalność oraz tych, które wynajmujemy. Wszystkie budynki przyjęte do używania po 31.12.2021  roku, nie będą podlegały amortyzacji. Dotyczy to bezwzględnie wszystkich lokali i budynków mieszkalnych nabytych po 1 stycznia 2023 r.

Kwestie najmu nieruchomości

Aktualnie, kwestie najmu można traktować w dwóch obszarach. Od tego, w którym z nich się obracamy, zależą dalsze konsekwencje wprowadzonych przepisów:

*jeśli jako prowadzenie działalności gospodarczej (podatek liniowy lub skala podatkowa lub ryczałt do wyboru) – od 2023 r. nie będzie już amortyzacji przy wyborze podatku liniowego i skali podatkowej;

*jeśli jako forma najmu prywatnego – dotychczas mogliśmy rozliczać się według skali podatkowej lub ryczałtu. Od 2023 roku będzie można stosować tylko i wyłącznie ryczałt jako formę opodatkowania. Warto zatem rozważyć dalsze inwestycje w nieruchomości na 2022 rok.

Zmiany w ryczałcie

dla wielu z Państwa po zmianie stawek:

* cześć z zawodów wypada z definicji wolnego zawodu;

* w przypadku najmu prywatnego, nic się nie zmienia – płacimy 8,5%, a przy przychodach powyżej 100 000 zł – 12,5 % wartości;

* ryczałt jako forma opodatkowania w działalności gospodarczej – jeśli ktoś dotychczas wykonywał wolny zawód, wówczas płacił 17% -ową stawkę. Z definicji wolnego zawodu wypadły zawody medyczne, architekci, projektanci, inżynierowie, nauczyciele. Jeśli świadczą usługi, wówczas będą one rozliczone według stawek 15%, 14% lub 12% (nauczyciele 8,5%).

Tu płacimy podatek od przychodu, bez uwzględniania kosztów uzyskania przychodu (są one tu niewielkie). Jeśli nawet dołożymy stałe stawki zdrowotne, to dla wielu będzie to korzystne rozwiązanie

Terminowość raportowania o dochodzie

Od nowego roku, wszyscy muszą co miesiąc składać deklarację do ZUS-u, w której będziemy informować o dochodzie/przychodzie pod odpowiedzialnością karną. Terminowe dostarczenie dokumentów do księgowania będzie bardzo istotne. Od tego zależy wysokość składki zdrowotnej. Będzie wiązało się to z dodatkową ilością pracy. Każdy artefakt wykazany po terminie, wiąże się z koniecznością dokonywania problematycznych korekt.

Transakcje B2B

W 2017 roku po raz pierwszy weszły w życie przepisy, które mówiły, że jeśli przedsiębiorca sprzedaje drugiemu przedsiębiorcy usługę lub towar i rzecz dotyczy transakcji przekraczającej 15 000 zł, to musi być ona zapłacona za pośrednictwem rachunku płatniczego. Dodatkowo, jeśli wynikała z faktury VAT, to musiała być zapłacona przelewem, na rachunek znajdujący się na tzw. białej liście. Od teraz, kwota, której dotyczyć będzie ten zapis prawny, wynosić będzie 8 000 zł. Przy czym, nie jest to kwota wynikająca z jednej faktury, a jednej transakcji. Płacąc tu gotówką lub dokonując opłaty na rachunek, który nie widnieje na Białej Liście, nie możemy zaliczyć wydatku do kwoty uzyskania przychodu.

Transakcje B2C

Sprzedając towar lub usługę osobie fizycznej, w sytuacji gdy wartość transakcji przekracza 20 000 zł, prawo konsumentów wymaga, by konsument uregulował płatność za pośrednictwem rachunku płatniczego. Przy przyjęciu gotówki, mamy niejako dodatkowy, “drugi” przychód do opodatkowania. Sankcje finansową za przyjecie płatności w takiej formie, ponosi w tym przypadku przedsiębiorstwo. Ma ona postać przychodu z tytułu sprzedaży, powiększonego o przychód z tytułu płatności gotówką.

Pakiet polska bezgotówkowa

Z nowych przepisów prawa przedsiębiorców, które wejdą w życie 1 stycznia 2022 r., wynika konieczność posiadania terminala płatniczego (w postaci urządzenia lub oprogramowania) w każdym punkcie sprzedaży. Wyjątkiem są podmioty zwolnione z obowiązku posiadania kasy fiskalnej.

Pakiet sankcji za nielegalne zatrudnienie

Nowe konsekwencje będą przewidziane dla przedsiębiorców, którzy zatrudniają w sposób nielegalny swoich pracowników. Chodzi tu o:

-świadczenie pracy bez umowy;

-niepełne wynagrodzenie na liście płac;

W tej sytuacji, pracownik zatrudniony w nielegalny sposób, jest zwolniony z podatku, oprócz tego ZUS i składkę zdrowotną, płaci za pracownika pracodawca, który nie będzie mógł ująć tego wydatku w kosztach. Ponadto, musi zapłacić podatek od przychodu, czyli kwota, którą wypłacił nielegalnie, staje się przychodem pracodawcy. Dotyczy to PIT-u i CIT-u. Pakiet sankcji jest na prawdę spory.

Nie tylko VAT-owcy

Od 2023 roku, obowiązkowe będzie raportowanie co miesiąc Podatkowej Książki Przychodów i Rozchodów oraz Ewidencji ryczałtowej, a JPK Książki Handlowej raz w roku. Nie-VAT-owcy, od 2023 r., będą musieli co miesiąc wysyłać na stronę ministra finansów, książkę, księgi i ewidencję, które będą prowadzone wyłącznie przy pomocy programów komputerowych.

Podsumowując krótko:

Mamy półtorej miesiąca na przygotowanie się do zmian, rozważenie właściwej formy opodatkowania, opcji wcześniejszego wykupu samochodu wziętego w leasing oraz przemyślenie, jak będziemy wynajmować nieruchomość (mając świadomość, że najem nie będzie już kosztem). Należy pamiętać również, że wartość transakcji płacona z rachunku płatniczego, to nie 15 000 zł, a 8 000 zł, pilnować, by nie przyjmować gotówki od osoby fizycznej powyżej 20 000 zł.. W życie wejdzie obowiązek posiadania terminala, wszędzie tam gdzie teraz jest obecna kasa fiskalna. Konieczne będzie dopilnowanie terminowości przynoszenia dokumentów do biura i raportowania co miesiąc.